Granitowa chluba ZSRR: historia Moskiewskich Zakładów Obróbki Kamienia

Historia Moskiewskich Zakładów Obróbki Kamienia nierozerwalnie łączy się z budową kanału Moskwa-Wołga, spektakularnego projektu, który ruszył w 1932 roku. Kanał o długości 128 km był budowany głównie przez więźniów z łagru w Dmitrowie, pod nadzorem Matnieja Bermana.

Początki i rozwój zakładu
W 1935 roku, gdy budowa kanału zbliżała się do końca, inżynierowie potrzebowali granitu do wykończenia nabrzeży i śluz. W odpowiedzi na to zapotrzebowanie, podjęto decyzję o budowie zakładu przeróbczego na 116. kilometrze kanału. Pierwsze drewniane hale powstały już w 1936 roku, a oficjalne otwarcie największej w ZSRR firmy kamieniarskiej nastąpiło w 1937 roku.

Początkowe warunki pracy były trudne: maszyny często zawodziły, a baraki dla kamieniarzy były nieogrzewane i pozbawione bieżącej wody. Zakład działał również podczas II wojny światowej, znanej w Rosji jako Wielka Wojna Ojczyźniana, produkując kamienne elementy do fortyfikacji obronnych na obrzeżach Moskwy.

Po 1945 roku większość pracowników stanowiły kobiety, a później także jeńcy wojenni. Po wojnie zakład dynamicznie się rozwijał i inwestował w nowoczesne maszyny, co pozwoliło mu utrzymać wiodącą pozycję w Rosji.

Wyroby z Moskiewskich Zakładów Obróbki Kamienia można podziwiać w całej Europie. Do najważniejszych realizacji należą:

• Moskiewski Uniwersytet Państwowy na Wzgórzach Lenina
• Pałac Kultury i Nauki w Warszawie
• Wieżowce w Moskwie (na placu Bunt. i w Żariadach)
• Metro w Leningradzie
• Pomnik Jurija Dołgorukiego
• Renowacja Muzeum W.I. Lenina

Wśród dyrektorów, którzy zarządzali zakładem na przestrzeni lat, byli między innymi:

• Glukhov Andrey Vasilievich (1937-1938)
• Petrenko Wasilij Michajłowicz (1946-1953)
• Tkach Władimir Romanowicz (1989-2006)
• Maslikov Anatolij Dmitriewicz (2006-2007)